Politiek Periodiek

et de moord op Lijsttrekker Pim Fortuyn door een linkse eco- extremist tijdens de verkiezings- campagne voor de tweede kamer verkiezingen van 15 mei maakt de Nederlandse democratie de grootste crisis door sinds mensenheugenis.

Urgente vragen stormen op ons af. 

Allereerst is er de vraag naar de schuld. Wie heeft het gedaan en wie zijn daar verantwoordelijk voor? Valt het werkelijk te ontkennen dat er een sfeer is geschapen die tot de moord geleid heeft? Is die sfeer gecreëerd door Fortuyn zelf en/of is de reactie van de gevestigde politiek op het fenomeen Fortuyn er eveneens debet aan? 

De volgende set vragen is die naar de diepere oorzaak en de daarmee verbonden gevolgen voor de politieke verhoudingen in Nederland.

Schuld en Politiek Klimaat

et lijkt er inmiddels op dat de linkse eco- extremist Volkert van der Graaf de dader van de moordaanslag is. Hij heeft nog niet bekend, maar hij schijnt de belangrijkste verdachte te zijn. 

De 'mad lone killer' hypothese is het populairst bij de meeste politieke gezagsdragers, maar er zijn aanwijzingen dat er handlangers waren. Aan de waarschijnlijkheid dat Volkert van der Graaf echt in zijn eentje opereerde kan ernstig getwijfeld worden. 

De 'schuld' vraag lijkt voor dit moment voldoende beantwoord. We hebben immers een dader. 

Maar er bestaat nog zoiets als een politiek klimaat dat door alle partijen, inclusief Fortuyn, geschapen is in de verkiezingsstrijd. De vraag hierbij is in hoeverre dit klimaat bijgedragen heeft aan de beslissing van de dader om daadwerkelijk te moorden. 

Ware de dader een 'Islamiet' geweest dan zou een Nederlandse 'kristalnacht' zeker één van de gevolgen zijn geweest. Het is tekenend dat men in zekere zin zelfs opgelucht was dat de dader 'een linkse gek' was. Het feit dat de dader uit de linkse hoek komt is daarmee niet zonder betekenis.

Al snel riepen de woedende aanhangers van Fortuyn 'Melkert Moordenaar', daarmee de schuld voor het politieke klimaat die de moord mogelijk zou hebben gemaakt bij links neerleggend. 

Alleen de moordenaar zelf is uiteraard verantwoordelijk en een direct verband tussen de moord en linkse politici is nonsens.

Wel kun je je afvragen of de inschattingen ten aanzien van Fortuyn door gevestigde politici wel juist waren. Met name na het cruciale Volkskrant interview in februari met Fortuyn. De 'politiek' was wel erg snel in hun 'demoniserende' reactie op een knuppel in het hoenderhok. 
Fortuyn meende in dat interview dat hij het recht had de Islam een "achterlijk geloof" te vinden als volgens dit geloof homo's lager zijn dan varkens. Bovendien eigende hij zich het recht toe terug te schelden. In deze situatie vond hij zijn vrijheid van meningsuiting belangrijker dan het anti- discriminatie beginsel. 

De volgende redenering is vergelijkbaar en zou nooit zoveel ophef in de "linkse kerk" veroorzaakt hebben:
'Omdat de Paus condooms verbiedt ter bestrijding van Aids, is het katholicisme een achterlijk geloof.' Hoewel dit een nogal grove simplificatie is kun je er enige waarheid toch niet aan ontzeggen. Helemaal belachelijk is de reactie om hier onmiddellijk een fascistisch wereldbeeld in te zien. En dat is precies wat er vanuit Den Haag gebeurde.

De reactie van politiek Den Haag was uiterst spastisch. Thom de Graaf kwam met een citaat van Anne Frank om het belang van het anti- discriminatie artikel in de grondwet te onderstrepen. Hij moet zich gerealiseerd hebben dat hij Fortuyn daarmee in de hoek van de bruinhemden plaatste. Melkert zette Fortuyn weg in een vergelijking met de Franse fascist Le Pen en Rosenmüller liet zich vergelijkbaar uit. 

Als je het interview nuchter leest zet Fortuyn een zeer ingewikkeld debat over de moderniteit, de Islam, de vrijheid van meningsuiting en het anti- discriminatie beginsel op scherp.

Als de Islam ter sprake komt zijn de gevestigde partijen altijd nerveus en zijn zij uiterst bang een 'tweedeling' te creëren. Dat er onder Islamieten dezelfde meningen leven wordt krampachtig weggewerkt. Een paar dagen later bijvoorbeeld gaf Kader Abdolah in zijn column voor de Volkskrant Fortuyn ronduit gelijk. Hij spoorde moslims aan juist dit debat zelf te voeren.

Afshin Ellian stelt zich in een lang opinie stuk op 27 april in het Handelsblad nog scherper op. Hij schrijft: 
"Zal het ons, de kritische denkers, ooit lukken de ogen van Europeanen te openen en hun de aard en het wezen te tonen van de politieke Islam, de laatste totalitaire vijand van de vrije wereld? Dit is geen filosofische vraag. Het is een levensvraag."

Het gaat mij er nu niet om of hij gelijk heeft, het gaat erom dat Fortuyn's stelling name een legitieme is. Sterker nog, het is een stelling name die een verantwoordelijk politicus ter sprake zou moeten brengen. 

De regenten kaste wilde Fortuyn uitsluiten. Dat was het doel en alle middelen waren kennelijk geoorloofd. Alle middelen, omdat het nogal makkelijk is iemand kalt te stellen door er het label 'fascist' op te plakken. Alleen Fortuyn liet zich dat niet doen. 

Dat er zich vervolgens iemand aandient als een pseudo Marinus van der Lubbe kan eigenlijk niet zoveel verbazing wekken. In zijn beperkte geest zal wel gespeeld hebben dat hij de mensheid met een moord zou dienen. 

Hij vermoordde niet alleen een persoon. Hij vermoordde een nog onrijpe talentvolle politicus die een belangrijk taboe doorbrak. Een man die in een megalomane stijl de ambitie had zijn stempel te drukken op een vastgelopen nationaal debat en die de moed had om uitdagend te zijn.